Głużenie jest etapem rozwoju mowy, który występuje przed gaworzeniem u niemowląt. Stanowi pierwszy krok na drodze do komunikacji werbalnej, a jego pojawienie się między 2. a 4. miesiącem życia jest kluczowym wskaźnikiem prawidłowego rozwoju aparatu mowy dziecka [3][5][6]. Poniżej wyjaśniamy, czym dokładnie różni się głużenie od gaworzenia oraz jakie ma znaczenie dla kolejnych etapów rozwoju mowy.

Czym jest głużenie?

Głużenie to pierwszy etap rozwoju mowy u niemowląt, polegający na nieświadomym wydawaniu dźwięków gardłowych i tylnojęzykowych. Nie mają one znaczenia i nie są zamierzone przez dziecko. Dźwięki te powstają bez udziału intencji komunikacyjnej, stanowiąc bardziej eksperymentowanie narządami artykulacyjnymi niż próbę przekazania informacji [2][3][5][6].

Głużenie wiąże się z dobrym samopoczuciem dziecka oraz z jego aktywnością ruchową. Może pojawiać się podczas aktywności, takich jak poruszanie głową, czy próby unoszenia tułowia, co jest związane z ogólnym rozwojem motorycznym [3][5].

Głużenie i gaworzenie to dwa odrębne etapy rozwoju mowy i nie powinny być ze sobą mylone. O ile głużenie jest nieświadome, gaworzenie ma charakter zamierzony i stanowi kolejny krok na drodze do mowy [1][2][3][6].

Kiedy pojawia się głużenie?

Zaobserwować głużenie można zazwyczaj między 2. a 4. miesiącem życia. Okres ten trwa do około 5. lub 6. miesiąca, kiedy dziecko stopniowo zaczyna gaworzyć [3][5][6]. Głużenie rozpoczyna się jako etap związany w większym stopniu z rozwojem motoryki niż samej mowy [5].

  Co mówi dwulatek i jak rozwija się jego mowa?

Przejście od głużenia do gaworzenia jest płynne, lecz oba etapy mają różny charakter. Gaworzenie zaczyna się mianowicie około 6. miesiąca życia dziecka, a jego pojawienie się świadczy o postępach w zakresie fizycznych i neurologicznych możliwości mówienia [3][4][6].

Jakie znaczenie ma głużenie dla rozwoju niemowlęcia?

Etap głużenia ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania i rozwoju aparatu mowy dziecka. Poprawia sprawność gardła, języka i innych elementów narządów artykulacyjnych, przygotowując malucha do artykułowania pierwszych podstawowych dźwięków mowy [2][3][5].

Nieświadome wydawanie dźwięków pozwala dziecku na kształtowanie nawyków motorycznych, które w późniejszym okresie umożliwią produkcję bardziej złożonych dźwięków. W ten sposób głużenie bezpośrednio przygotowuje do etapu gaworzenia i dalszego rozwoju umiejętności językowych [2][3][5].

Co istotne głużenie jest ważnym krokiem na drodze do komunikacji i nie należy go pomijać w ocenie rozwoju dziecka. Jego brak lub znacznie opóźnione wystąpienie mogą stanowić sygnał do konsultacji ze specjalistą [3][5][6].

Różnice między głużeniem a gaworzeniem

Prawidłowe rozpoznanie głużenia i gaworzenia jest istotne dla rodziców i opiekunów małych dzieci. Głużenie to etap nieświadomie wydawanych dźwięków gardłowych i tylnojęzykowych pozbawionych znaczenia [2][3][6]. Z kolei gaworzenie wiąże się z celowym powtarzaniem sylab i dźwięków zbliżonych do mowy, pojawia się około 6. miesiąca życia [3][4][6].

Podsumowując głużenie pojawia się jako pierwszy etap i przygotowuje dziecko do wydawania podstawowych dźwięków mowy, natomiast gaworzenie jest kolejnym, bardziej zaawansowanym etapem, prowadzącym z czasem do pojawienia się pierwszych wyrazów [2][3][5][6].

  Co robić z 1.5 rocznym dzieckiem podczas codziennych zabaw?

Podsumowanie

Głużenie to pierwszy, nieświadomy etap rozwoju mowy u niemowląt, polegający na wydawaniu dźwięków gardłowych i tylnojęzykowych. Pojawia się typowo między 2. a 4. miesiącem życia i przygotowuje dziecko do późniejszego gaworzenia, które rozpoczyna się około 6. miesiąca. Głużenie ma kluczowe znaczenie dla wykształcenia prawidłowych zdolności artykulacyjnych i dalszych umiejętności językowych [2][3][5][6].

Źródła:

  • [1] https://recepta.pl/artykuly/czym-jest-gaworzenie-niemowlaka-kiedy-sie-zaczyna
  • [2] https://fizjoterapeuty.pl/pediatria/gluzenie.html
  • [3] https://www.bebiprogram.pl/dziecko-rozwoj-i-zywienie/rozwoj/rozwoj-mozgu-i-zmyslow/okres-postnatalny/gluzenie-a-gaworzenie-czym-sie-roznia
  • [4] https://pl.wikipedia.org/wiki/Gaworzenie
  • [5] https://zabawkaiwyprawka.pl/blog/post/gluzenie-co-to-jest
  • [6] https://mowologia.pl/artykuly/etapy-rozwoju-mowy-dziecka.html